تحلیلی بر استفاده از Thin Client

نسخه چاپی

چکیده

این گزارش نگاهی دارد بر استفاده از Thin Client بر مبنای ترمینال سرویس۲۰۰۰ Windows  که در آن چگونگی بکارگیری Thin Client ، معماری آن ، مزایا و محدودیتهای موجود ، مورد بررسی قرار گرفته است .

در این گزارش همچنین تحلیلی ساده از مقایسه هزینه ها در استفاده از Thin Client در مقابل رایانه های معمولی انجام گردیده است .

با توجه به اینکه استفاده از ترمینال سرویس در هر صورت همراه با کاهش هزینه ها خواهد بود ، در این گزارش تنها استفاده از Thin Client مورد توجه می باشد و نه رایانه های شخصی .

مقدمه

بکارگیری Thin Client چگونه است ؟

مدل استفاده از Thin Client بر مبنای قرار دادن نرم افزارهای کاربردی نصب شده برای یک سرور مرکزی می باشد (ترمینال سرور) که این نرم افزارها در حال ارائه خدمات به یک یا چند سرویس گیرنده هستند .

در این حالت کلیه پردازش ها بر روی سرور مرکزی انجام می گیرد و دستگاه سرویس گیرنده تنها به صورت یک ترمینال عمل کرده و اطلاعات مربوط به صفحه کلید و ماوس را به سرویس دهنده ارسال و اطلاعات مربوط به صفحه نمایش را از آن دریافت می نماید .

معماری

ساختار اصلی

محیط Thin Client

در محیط Thin Client ، دستگاه سرویس گیرنده فقط با ترمینال سرور ارتباط دارد . ترمینال سرویس بعنوان یک واسطه میان سرویس گیرنده و سرویس دهنده های دیگر فعالیت می کند . تمامی پردازش های مربوط به نرم افزارهای کاربردی توسط آن (ترمینال سرور) انجام می گیرد و تنها اطلاعات مربوط به صفحه نمایش و چاپگر (در صورت اتصال چاپگر به سرویس گیرنده) به دستگاه سرویس گیرنده ارسال می شود .

دستگاه سرویس گیرنده عمل مربوط به هماهنگی تصاویر دریافتی و همچنین ارسال اطلاعات صفحه کلید و ماوس را به ترمینال سرویس دهنده عهده دار می باشد .

در این سناریو پهنای باند شبکه بین Thin Client و ترمینال سرویس ، خیلی مهم و اساسی نخواهد بود که به همین دلیل ، این روش راه حل مناسبی است ، جهت استفاده سازمانهائی که دارای شعب و دفاتر راه دور می باشند . پهنای باند بین سرویس دهنده ها باید از بازدهی بالائی برخوردار باشد .

محیط رایانه های معمولی

در محیط رایانه های معمولی ، دستگاه سرویس گیرنده کلیه پردازشهای مربوط به نرم افزارهای کاربردی ، مدیریت صفحه نمایش و همچنین ارتباط مستقیم با تمامی سرویس دهنده ها را به عهده دارد . در این سناریو رایانه های معمولی نیازمند پهنای باند بیشتری بین خود و سرویس دهنده ها می باشند . با توجه به اینکه بین سرویس دهنده ها ، هنوز هم نیاز به پهنای باند بالایی مورد نیاز است .

بستر شبکه

در محیط Thin Client بستر شبکه یکی از عوامل حیاتی است . شبکه مورد استفاده شما در رابطه با ترمینال سرویس و سرویس دهنده ها بایستی قابل اطمینان و پایا باشد . در محیط رایانه های شخصی ، با قطع ارتباط شبکه این رایانه ها تا حدودی قادر به ادامه فعالیت خود می باشند (با توجه به نوع نرم افزار اجرا شده بر روی آن) .

در صورتیکه Thin Client بطور کامل وابسته به شبکه می باشد و به هنگام قطع ارتباط ، کلیه فعالیتهای در حال انجام باز خواهد ایستاد . برای انتخاب نوع سیستم شبکه بایستی موارد زیر را در نظر داشت :

· تعداد نرم افزارهائی که به طور همزمان اجرا خواهند شد

· نوع قرارداد ارتباطی مورد استفاده

· پایا بودن ، بازدهی و قابلیت اطمینان موارد ارتباط

ترمینال سرور

در محیط Thin Client مسئولیت اصلی به عهده ترمینال سرویس می باشد . کلیه پردازشهای مربوط به نرم افزارهای کاربردی توسط این سرویس با استفاده از منابع موجود انجام می گیرد . تعداد پردازنده ها ، میزان حافظه ، فضای دیسک سخت که سرور نیاز دارد با توجه به سه فاکتور ذیل تعیین می شود .

· تعداد نرم افزارهائی که بطور همزمان بایستی اجراء شوند .

· نوع و نحوه عملکرد نرم افزار تعریف شده

· میزان پهنای باند قابل دسترسی

مورد آخر مهمترین عامل است که باید ابتدا در نظر گرفته شود . بطور مثال تهیه سرویس دهنده ای که تعداد ۱۰۰کاربر را پشتیبانی می کند و قرار دادن آن در شبکه ای که تنها قادر به پشتیبانی از ۲۰ کاربر می باشد ، کارائی چندانی نخواهد داشت .

قرارداده

ترمینال سرویس مایکروسافت دو نوع قرار داد ارتباطی را پشتیبانی می نماید . قرارداد RDP که توسط مایکروسافت تهیه شده است و قرارداد ارتباطی ICA که متعلق به Citrix می باشد . قرارداد ICA در مقایسه با RDP دارای قابلیت و امکانات بیشتری می باشد ، مانند پشتیبانی از ارسال صوت ، تقسیم کار داخلی ، امکان تعریف نرم افزارهای کاربردی و تحت وب . همچنین در استفاده از این قرارداد امکان بکارگیری ابزارهای همراه آن برای مدیریت بهتر فعالیتها وجود دارد .

تعریف نرم افزارهای کاربردی

پس از نصب نرم افزارهای کاربردی بر روی ترمینال سرور ، به منظور قابل دسترس قرار دادن این نرم افزارها برای سرویس گیرنده های ترمینالی بایستی مراحلی انجام پذیرد . که در این حالت سرویس گیرنده ها قادرند به صفحه اصلی ترمینال سرور و یا نرم افزار کاربردی که برایشان تهیه شده دسترسی یابند . باید توجه داشت که در قرارداد RDP تنها امکان دسترسی به صفحه اصلی وجود دارد . تعیین چگونگی تعریف و دسترسی نرم افزارها به نوع طراحی و همچنین هزینه در نظر گرفته شده برای کل طرح بستگی دارد .

دستگاه Thin Client

یک دستگاه واقعی Thin Client (که به آن ترمینال تحت ویندوز هم گفته می شود) ، شامل تعداد محدود قطعات قابل انتقال می باشد . به طور معمول این دستگاه دارای یک پردازنده ، یک رابط شبکه و مقدار کمی حافظه می باشد . این نوع تجهیزات از صوت و اتصال مستقیم چاپگر پشتیبانی می نمایند . و همراه با صفحه نمایش ، صفحه کلید و ماوس می باشند .

این نوع اسباب دارای فلاپی درایو دیسک سخت و یا سی دی درایو نمی باشند . و از این روست که به آنها “Thin” گفته می شود .

اما این روزها شاهد ارائه انواع گوناگونی از ترمینالهای تحت ویندوز می باشیم که بعضی از آنها دارای فلاپی درایو ،  سی دی درایو و همچنین دارای دیسک سخت داخلی نیز هستند .

مزایای Thin Client

فواید

· تجربه کاربر _با قطع نظر از اینکه دستگاه Thin Client چیست ، یک کاربر همیشه قادر به اجرای نرم افزارهای تعریف شده و دسترسی به اطلاعات آن خواهد بود . و با توجه به اینکه آشنائی ب  Thin Client خیلی سریعتر از آشنائی با رایانه های معمولی می باشد ، کاربران این نوع تجهیزات خیلی سریعتر قادر به استفاده از آن خواهند بود .

· دسترسی به شبکه راه دور یا بی سیم _در حقیقت نحوه طراحی قراردادهای RDP و ICA که به منظور شبکه هائی با پهنای باند کم در نظر گرفته شده اند Thin Client را انتخاب مناسبی جهت دسترسی های راه دور یا بی سیم نموده اند . کاربرانی که از خطوط DSL و یا اختصاصی برای ارتباط راه دور استفاده  میکنند با مشاهده از زمان واکنش در هنگام استفاده از این تجهیزات شگفت زده خواهند شد . چنین دسترسی هائی بسادگی قابل انجام و دارای کارائی و امنیت بالائی خواهد بود .

· امنیت _با توجه به نحوه کار Thin Client ، محیط استفاده شده از این تجهیزات کاربران را بدون در نظر گرفتن محل استقرار آنها (محل سکونت ، محل کار و یا سایر اماکن) مجبور می نماید تا کلیه اطلاعات خود را در یک سرور مرکزی ذخیره سازی نمایند . این عمل امنیت اطلاعات را در برابر دسترسی های غیر مجاز (در مقایسه با رایانه شخصی) تضمین می نماید همچنین تهیه نسخ پشتیبان و محافظت از صدمه دیدن اطلاعات ، به صورت منظم و براحتی قابل انجام است . با نداشتن فلاپی دیسک و CD درایو ، محیط های مورد استفاده در Thin Client دارای امنیت بالائی از لحاظ انتقال ویروس از این مجاری و با نصب نرم افزارهای فاقد مجوز و بدون هماهنگی نیز به مراتب کمتر می باشد .

· مدیریت و راهبری _نگهداری و راهبری برنامه های کاربردی نصب شده بر روی تعدادی از ترمینال سرورها به مراتب راحت تر از نگهداری صدها ایستگاه کاری می باشد . از طرف نصب یک و یا دو مرتبه یک نرم افزار کاربردی ساده تر از نصب آن به تعداد هفتاد مرتبه است . این سادگی همچنین به این معنا می باشد که بروز رسانی و توسعه نرم افزارها نیز در یک محیط امن و استاندارد با سرعتی مناسب قابل انجام خواهد بود .

· هزینه و عمر مفید _یک دستگاه Thin Client دارای طول عمر بیشتری (دو یا سه برابر رایانه های شخصی) نسبت به رایانه های شخصی می باشد . دستگاه Thin Client به عنوان یک ترمینال ساده عمل کرده و نیازی به تغییر و بروز رسانی سخت افزاری به منظور اجرای نرم افزارهای جدید ندارد . و همچنین به دلیل نداشتن قطعات قابل انتقال و نسبت به رایانه شخصی کمتر دچار خرابی قسمتهای مختلف و یا از کار افتادن کلی می شود . اما باید به این نکته اشاره نمود که مقداری از هزینه های صرفه جوئی شود در سمت کاربران ، باید در راه اندازی محیطهای مربوط به ترمینال سرور هزینه شود .

· سهولت پشتیبانی _ یک دستگاه Thin Client از پیچیدگی کمتری نسبت به رایانه های شخصی در هنگام نصب برخوردار است . در بیشتر موارد این فعالیت تنها شامل وصل نمودن پنج کابل ، فشردن یک کلید و شروع کار با آن را شامل می شود . هیچ نیازی به نصب و سازماندهی یک سیستم عامل پیچیده نیست . این بدان معناست که در صورت بروز اشکال ، دستگاه Thin Client توسط یک فرد غیر فنی قابل تعویض میباشد . و در این صورت می توان نسبت به تسریع زمان واکنش ، بالا بردن کارائی کارمندان و اختصاص افراد فنی به وظائف حساس تر اقدام نمود . بدیهی است که در یک محیط استفاده از Thin Client یک فرد فنی قادر به پشتیبانی تعداد کاربران بیشتری نسبت به محیط های استفاده از رایانه های معمولی می باشد .

· استفاده کمتر از شبکه _یک دستگاه Thin Clint پهنای باند کمتری نسبت به رایانه های شخصی مورد استفاده در شبکه نیاز دارد . سازمانی که در حال حاضر دارای شبکه ای با سرعت10Mbit  می باشد با استفاده از Thin Client قادر است طول عمر این شبکه را در مقایسه با رایانه های شخصی بیشتر نماید . در بیشتر شبکه ها یک محیط استفاده از Thin Client در مقایسه با رایانه های شخصی ، زمان واکنش سریعتری را در نرم افزارهای مبتنی بر بانک اطلاعاتی فراهم می کند .

· مجوز استفاده از نرم افزارها _یک محیط استفاده از Thin Client امکان مدیریت و بازرسی مجوزهای مورد نیاز را میسر می نماید . بدینگونه ، مدیریت قادر است تعیین نماید که کدامیک از نرم افزارها توسط چه کسانی مورد استفاده قرار می گیرند . با چنین اطلاعاتی امکان تعیین نوع مجوز مورد استفاده توسط مدیریت موجود است . همچنین سازمانها قادر به حفاظت در برابر نصب نرم افزارهای فاقد مجوز و یا بدون هماهنگی خواهند بود .

· ذخیره توان _در مقایسه با رایانه های شخصی ، دستگاه Thin Client از توان ۴ تا ۶ برابر کمتر استفاده  مینماید. این میزان در صرفه جوئی هزینه ها قابل محاسبه است . همچنین با توجه به کمی مصرف توان ، گرمای تولید شده از آن نیز کمتر می باشد ، که این امر تاثیر مثبتی در هزینه تهویه هوا دارد .

محدودیتها

· مهارتها _مدیریت و هدایت یک محیط استفاده از Thin Client نیاز به مهارت بیشتری نسبت به محیط استفاده از رایانه های شخصی دارد . هر گونه تغییر در نحوه راهبری و مدیریت و سیاستهای اجرائی باید به دقت و حساب شده انجام گیرد چرا که اعمال تغییری ساده بر روی عملکرد تمامی کاربران تاثیر خواهد گذاشت .

· پشتیبانی از تمامی نرم افزارهای کاربردی _محیط های استفاده از Thin Client برای نرم افزارهائی که استفاده زیادی از پردازنده می نمایند و یا نرم افزارهای پردازش تصویر توصیه نمی شود . بیشتر سایتهای Thin Client بمنظور اجرای اینگونه نرم افزارها ، هنوز هم دارای تعداد کمی رایانه شخصی می باشند . این رایانه های شخصی بطور مشترک و یا اختصاصی توسط افراد حرفه ای مورد استفاده قرار می گیرند .

· پشتیبانی تمامی تجهیزات جانبی _در تجهیزات Thin Client امکان استفاده از چاپگر با استفاده از ارتباط USB و Serial میسر است . اما تاکنون ، امکان اتصال CD و Scaner به Thin Client فراهم نشده است . باید توجه داشت که در اینگونه موارد باید از رایانه های شخصی در شبکه ها استفاده نمود .

· چاپ _در محیط های استفاده از Thin Client معماری شبکه نسبت به نحوه چاپ مطالب ، باید بطور کامل مورد توجه قرار گیرد . در حالی که فروشنده ها مشغول تولید نرم افزارهای چاپ قابل اجراء در سمت کاربر هستند (اینگونه نرم افزارها دارای توانائی زیادی هستند) تعدادی از آنها هنوز مدلهای قدیمی که بر روی سرور اجراء می شوند را ارائه می نمایند . برای مدیریت کلیه مدلهای موجود نیاز به کوشش فراوانی   می باشد . نرم افزار metafram xp متعلق به Citrix دارای امکاناتی برای کمک به راحتی مدیریت چاپگرها می باشد .

نسخه چاپی